Licówki to rodzaj cienkich płatków, które mocuje się na zębach w celu poprawy ich wyglądu. Podobnie jak korony i mosty protetyczne, licówki klasyfikuje się jako stałe uzupełnienie protetyczne, czyli takie, które lekarz mocuje trwale. Dzięki licówkom można ukryć niedoskonałości zębów, poprawiając ich kolor i kształt.
Rodzaje licówek
Standardowy podział licówek stomatologicznych opera się na różnicach materiałowych. Licówki mogą być wykonane z: akrylu, ceramiki lub zawierać warstwy różnych tworzyw - są to wówczas tzw. licówki kompozytowe.
Licówki ceramiczne
Do ich wykonania używa się mas ceramicznych odznaczających się odpowiednią wytrzymałością, przeziernością i połyskiem. Najczęściej są to ceramiki skaleniowe. Do ich sporządzania używa się: krzemionki, kaolinu, kwarcu oraz barwników, które to składniki mieli się, miesza z wodą, modeluje, a następnie wypala w piecu. Zaletą licówek ceramicznych jest trwałość i dobra estetyka. Do tej grupy należą najpopularniejsze licówki, czyli licówki porcelanowe.
Licówki kompozytowe
Wykonane są z warstw różnego typu materiałów, a ich poszczególne komponenty odznaczają się odmiennymi właściwościami. Zazwyczaj mają budowę warstwową, gdzie wewnętrzna warstwa odpowiada za zwiększenie wytrzymałości, a zewnętrzna decyduje o wyglądzie. Licówki kompozytowe mają nieco gorsze walory estetyczne (inny połysk i przezierność), są natomiast tańsze od licówek ceramicznych.
Licówki akrylowe
Licówki wykonane z akrylu stosowane są jako licówki tymczasowe. Zakłada się je przed założeniem licówek ceramicznych lub kompozytowych. Odznaczają się mniejszą trwałością, są grubsze, a ich wygląd nie jest tak efektowny jak licówek ceramicznych czy kompozytowych.
Wskazania i przeciwwskazania do założenia licówek
Nie zawsze licówki stanowią najlepszy z możliwych sposobów pozbycia się wad estetycznych. Istnieją zarówno wskazania, jaki i przeciwwskazania, które mogą wpłynąć na decyzję ortodonty o zastosowaniu tego rodzaju uzupełnienia protetycznego.
Wskazania: występowanie przebarwień, nieodpowiedni kształt zęba, złamanie brzegu siekacza, diastema („szpary między zębami”).
Przeciwwskazania: nieprawidłowy zgryz, choroby dziąseł i przyzębia, bruksizm („zgrzytanie zębami”), zbyt mocne przebarwienia zębów, mała grubość szkliwa, zbyt mała wielkość zęba, nieuzupełnione protezami braki zębowe, zbyt zniszczone zęby.
Zakładanie licówek
Założenie licówek wymaga odbycia minimum dwóch wizyt trwających po ok. 1.5 godziny.
W czasie pierwszej wizyty lekarz przeprowadza wywiad oraz badanie mające na celu ustalenie stanu zdrowia zębów. Jeśli wykluczone zostaną wszelkie przeciwwskazania, specjalista rozmawia z pacjentem na temat jego preferencji estetycznych. Po ustaleniu pożądanego efektu (dobraniu kształtu i koloru), stomatolog może przystąpić do preparowania (szlifowania) zębów i pobierania wycisku, według którego w pracowni protetycznej zostaną wykonane licówki. Wycisk pobiera się standardowo za pomocą masy umieszczanej w jamie ustnej pacjenta. Na oszlifowane zęby zakłada się licówki tymczasowe. Obecnie stosuje się również licówki addatywne, które nie wymagają preparacji (oszlifowania zęba).
Celem drugiej wizyty jest przymierzenie licówki w celu sprawdzenia jej szczelności (przylegania do powierzchni zęba), oceny efektu estetycznego i wpływu na zgryz oraz artykulacje. Jeśli pacjent jest zadowolony z efektu, a lekarz nie widzi potrzeby wykonywania poprawki uzupełnienia protetycznego, wybiera się kolor cementu. Wybór cementu ma nie tylko wpływ na stabilność licówki, ale także na końcowy efekt estetyczny. Podobnie ważna jest technika mocowania licówki. Po nałożeniu licówek, cement zostaje utwardzony. Jeśli cement wymaga światłoutwardzenia, stomatolog przykłada do zębów specjalną lampę. Po wszystkim usuwa się nadmiar cementu i poleruje powierzchnię licówek.
Przymierzanie licówek. Osobom niezdecydowanym proponuje się wykonanie tzw. modelu wstępnego. Tego typu przejściowe uzupełnienie protetyczne mocuje się na nieoszlifowanych zębach, dzięki czemu pacjent może ocenić walory estetyczne i komfort użytkowania swoich przyszłych licówek.
