Co to jest radiofrekwencja? Na czym polega? Czym się różni klasyczna RF od mikroigłowej? Jakie zabiegi wykonywane są za pomocą tej technologii i jakie efekty możemy za ich pomocą uzyskać? Radiofrekwencji przyglądamy się bliżej razem z dr. Markiem Wasilukiem, właścicielem warszawskiego Centrum Medycyny Nowoczesnej Triclinium w Warszawie.
Rodzaje radiofrekwencji
Termin „radiofrekwencja” oznacza częstotliwość radiową. W Polsce potocznie określenie to stosowane jest jako skrót dla urządzeń medycznych, które emitują fale elektromagnetyczne (trochę jak prąd w gniazdku). Jest to jednak częstotliwość radiowa, czyli znacznie wyższa - od 500 MHz do 5 GHz (podczas gdy w gniazdku wynosi ona 50 Hz). W medycynie estetycznej wykorzystanie takiego napięcia wywołuje efekt mocnego podgrzania tkanek, przydatny w sytuacjach, o których napiszemy za chwilę.
Jako pierwsza pojawiła się radiofrekwencja kontaktowa. Dzieli się ona na monopolarną i multipolarną. By popłynął prąd, niezbędne są dwie elektrody: plus i minus. W radiofrekwencji monopolarnej mamy jedną elektrodę bierną, która jest przyklejana do ciała i drugą elektrodę aktywną - umiejscowioną w końcówce urządzenia. W tej technice prąd wysokiej częstotliwości płynie w obwodzie zamkniętym pomiędzy elektrodami.
W przypadku radiofrekwencji multipolarnej obie elektrody są zainstalowane w głowicy urządzenia. Prąd przepływa jedynie przez krótki odcinek tkanki, które znajdują się pomiędzy dwoma elektrodami, a nie przez ciało pacjenta.
Pomysł, by podgrzać komórki prądem zmiennym i w efekcie doprowadzić do skurczenia kolagenu oraz pobudzenia komórek do produkcji nowego, jest bardzo dobry. W praktyce nie wygląda to jednak tak korzystnie jak w teorii, a to za sprawą ograniczeń technologicznych. Prąd wnika pod skórę i płynie od elektrody czynnej do biernej po linii najmniejszego oporu – w przypadku urządzeń multipolarnych dodatkowo łukowato. Problem polega na tym, że największe natężenie prądu występuje przy powierzchni skóry. Jeśli więc chcemy mocno ją podgrzać w głębszych warstwach, musimy ustawić takie parametry, które spowodują poparzenie naskórka. Nie da się więc tą metodą podgrzać bezpiecznie skóry właściwej na tyle, by uzyskać dobry rezultat.
Nowsza metoda, którą jest radiofrekwencja mikroigłowa wyposażona jest w końcówkę w kilkudziesięcioma mikroigłami i to one są elektrodami, przez które bezpośrednio wewnątrz tkanki płynie fala elektromagnetyczna. Decydująca różnica polega więc na przeniesieniu przepływu prądu w głąb skóry. Zabieg polega na tym, że igły wbija się w skórę i dopiero wówczas emituje się przez nie prąd. To sprawia, że nie podgrzewa on naskórka, a największe natężenie prądu występuje w skórze właściwej (czyli odwrotnie niż w RF kontaktowej), na takiej głębokości, jaką precyzyjnie ustawimy.
Jakie jest zastosowanie RF?
Główne zastosowanie radiofrekwencji to poprawa jakości skóry: napinanie jej, stymulacja powstawania nowego kolagenu i elastyny, a przez to jej pogrubianie, w efekcie rozprostowywanie i wypełnianie zmarszczek i lifting.
Bezpieczeństwo takiego zabiegu zależy od prawidłowości wykonywania. Radiofrekwencja kontaktowa ma poważnie ograniczenie: trudno regulować głębokość penetracji, ponieważ zależy ona od wielu czynników. Osoba wykonująca zabieg tego typu urządzeniem nie może mieć pewności, czy działa tylko na skórę. Często niestety okazuje się, że oddziałuje ona również na tkankę tłuszczową pod skórą, czego efekty krótkotrwałe wydają się doskonałe, natomiast w dłuższej perspektywie następuje efekt odwrotny, czyli opadnięcia twarzy, dlatego, że tkanka tłuszczowa się rozpuszcza. Słysząc o działaniu na tkankę tłuszczową wiele osób może pomyśleć, że to całkiem korzystne. I faktycznie tak jest, gdy mowa o zabiegach odchudzających radiofrekwencją kontaktową. Nie jest to zabieg powszechny, ale służy do modelowania sylwetki poprzez zmniejszenie objętości tkanki tłuszczowej. Na twarzy jednak zanik tej tkanki nie jest pożądany!
Radiofrekwencja mikroigłowa jest rozwinięciem omówionej technologii, a jedną z jej zalet jest większa możliwość kontrolowania tego, jakie tkanki rozgrzewamy. Dzięki temu nie ma możliwości zaniku tkanki tłuszczowej.
Kiedy i jak można stosować radiofrekwencję?
Zabiegi oparte na radiofrekwencji można stosować praktycznie przez cały rok. Nie ma tu ograniczeń sezonowych, szczególnie w przypadku RF mikroigłowej. Ryzyko przebarwień jest niewielkie w porównaniu do radiofrekwencji kontaktowej czy laserów.
Przeciwwskazania do zabiegów opartych na radiofrekwencji
Do zabiegu radiofrekwencji mikroigłowej oraz bipolarnej praktycznie nie ma przeciwwskazań, za wyjątkiem obniżonej odporności, opryszczki, tendencji do tworzenia się blizn czy ogólnych problemów z gojeniem. Natomiast osoby chcące wykonać zabieg oparty na radiofrekwencji kontaktowej monopolarnej, a posiadają rozrusznik serca czy metalowe implanty muszą się liczyć z tym jest ona niewskazana.
dr Marek Wasiluk
Specjalista medycyny estetycznej. Prekursor wielu metod leczenia. Jako pierwszy i jedyny Polak, ukończył studia MSC in Aesthetic Medicine (studia magisterskie, Medycyna Estetyczna) w szkole Barts and The London School of Medicine and Dentistry na prestiżowym uniwersytecie Queen Mary Universal of London. Otrzymał lokatę z wyróżnieniem. Właściciel warszawskiego Centrum Medycyny Nowoczesnej Triclinium (www.triclinium.pl). Autor eksperckiego bloga www.marekwasiluk.pl i książki pt. „Medycyna estetyczna bez tajemnic”.
