Katarzyna Redmerska 
Prawidłowa higiena jamy ustnej nie powinna zaczynać się i kończyć tylko na regularnym szczotkowaniu zębów odpowiednią pastą. Pielęgnacja powinna być wzbogacona również o nitkowanie przestrzeni międzyzębowych a także używanie płynu do płukania jamy ustnej - zapewnia to ochronę przed próchnicą jak i chorobami przyzębia.
Szczotkowanie zębów, jako jedyny zabieg mający na celu utrzymanie jamy ustnej w czystości oraz zdrowiu nie jest procesem wystarczającym - w jamie ustnej znajduje się wiele trudnodostępnych miejsc dla szczoteczki do zębów.
Ważne! Tylko 20% bakterii usytuowanych jest na zębach. Pozostałe 80% znajduje się na języku, policzkach oraz przestrzeniach międzyzębowych.
Tak istotne jest, dlatego, aby dbając o zdrowie zębów w ich pielęgnacji korzystać ponadto z nici dentystycznych oraz płynu do płukania jamy ustnej.
Ważne! Płyn do płukania jamy ustnej bardzo dobrze usuwa niedostępne zarówno dla szczoteczki do zębów jak i nitki dentystycznej - resztki pokarmu.
Punkt pierwszy - działanie płynów do płukania jamy ustnej
Podstawowe korzyści płynące z używania płynów do płukania jamy ustnej w codziennej higienie to:
- usuwa resztki jedzenia
- redukuje próchnicę
- zapobiega odkładaniu się płytki nazębnej
- odświeża oddech
Niektóre rodzaje płukanek wzbogacone są o dodatkowe składniki o specjalnym działaniu:
- łagodzące objawy nadwrażliwości zębów
- o właściwościach wybielających zęby
- chroniące dziąsła przed parodontozą
- przywracające prawidłowe pH jamy ustnej
- wzmacniające szkliwo
- wspomagające implantację
- przyśpieszające regenerację (języka, błon śluzowych jamy ustnej, przyzębia)
Punkt drugi - rodzaje płynów do płukania jamy ustnej
Większość standardowych płynów do płukania jamy ustnej, które nie są wydawane na receptę - zawiera w swoim składzie jedynie składniki mające na celu odświeżyć oddech. Owe płyny nie są wzbogacone o fluor.
Płyny do płukania jamy ustnej z fluorem chronią zęby przed kwasami, które produkują bakterie znajdujące się w płytce nazębnej. Fluor zawarty w płynie poprzez integrowanie się ze szkliwem, chroni zęby przed próchnicą.
Płyny do płukania jamy ustnej z glukonianem chlorheksydyny wydawane są na receptę - zazwyczaj w swoim składzie mają 0,12% glukonianu chlorheksydyny oraz 11,6% alkoholu.
Płyny z chlorheksydyną zaleca się stosować pomiędzy wizytami u stomatologa, jako rodzaj profesjonalnego programu mającego na celu leczenie zapalenia dziąseł.
Ważne! Równie skuteczne jak gotowe mieszanki są płukanki ziołowe m.in. z rumianku, mięty bądź szałwii.
Dostępne na rynku płyny można stosować na trzy sposoby:
- przed wymyciem zębów (pomaga to delikatnie zmiękczyć płytkę nazębną, dzięki czemu łatwiej ją usunąć)
- po szczotkowaniu zębów (ochrona jamy ustnej przed działaniem szkodliwych bakterii a także dostarczenie niezbędnej dawki fluoru)
- pomiędzy szczotkowaniem (pomaga w pozbyciu się zalegających resztek jedzenia oraz odświeża oddech)
Punkt trzeci - instrukcja płukania jamy ustnej i częstotliwość stosowania
Płyny do płukania ust z reguły zaopatrzone są w instrukcję jak je stosować (dokładnie określona dawka dziennego użycia oraz informacja jak długo powinno się wykonywać płukanie).
Zazwyczaj producenci płynów wskazują, że jamę ustną powinno się przepłukiwać przez około 0,5 - 1 minutę.
Ważne! Płynu do ust nie wolno połykać, tylko wypluć go po upływie określonego czasu.
W temacie częstotliwości stosowania, zarówno producenci płynów jak i stomatolodzy uważają, że płukanie powinno się wykonywać 1 - 2 razy dziennie.
Ważne! Płyn wzbogacony o składniki wybielające zęby a także fluor (w przypadku, gdy pasta, którą używamy również go posiada) stosowany w większej ilości niż zalecana dawka - może zaszkodzić zębom.
Punkt czwarty - jaki płyn jest najlepszy
Wielu specjalistów jest zdania, że powinno się unikać płynów, które w swoim składzie mają alkohol.
Ważne! Płyny z alkoholem mogą powodować suchość w jamie ustnej a także podrażniać błonę śluzową jamy ustnej.
Niektóre płyny do płukania jamy ustnej zawierają nawet 40% alkoholu - ich stosowanie podrażnia tkanki miękkie, ponadto może powodować rozwój nadwrażliwości zębów.
Alternatywą są bezalkoholowe płyny do ust. Jednakże i tutaj wskazana jest ostrożność - zawarte w płynach olejki eteryczne jak mentol, eucalyptol mogą powodować pieczenie w jamie ustnej. Płyny wzbogacone o chlorheksydynę mogą przebarwiać.
Jaki produkt w takim razie najlepiej wybrać?
Przede wszystkim zanim zdecydujemy się na zakup konkretnego preparatu dobrze jest zasięgnąć opinii dentysty, który wskaże największy problem w naszej jamy ustnej i tym samym nakieruje do właściwego wyboru pod względem działania leczniczego.
