Katarzyna Redmerska 
Zębami mądrości nazywa się tzw. „ósemki” - wyrzynające się, jako ostatnie zęby stałe. W związku z tym, że rosną na końcu, często brak jest dla nich miejsca. W efekcie wyrastają z defektem (zrotowane bądź poza łukiem zębowym). Przebieg wyrzynania się zębów mądrości nie należy do przyjemnych, często jest to proces związany z dużym dyskomfortem bólowym.
Ósemki zaczynają się wyrzynać w wieku 16 - 20 lat, czyli w okresie, kiedy człowiek dojrzewa. Uznawane za narząd szczątkowy, często są usuwane, gdyż mogą stać się powodem różnego rodzaju problemów.
Ważne! Według danych American Journal of Public Health - aż 70% ósemek jest obecnie usuwanych zupełnie bez powodu.
Zęby mądrości - charakterystyka
Ósemki, tak jak pozostałe zęby spełniają ważną rolę - biorą udział w przeżuwaniu oraz rozdrabnianiu pokarmów. Zdaniem lek. dent. Oktawii Zacharek, w sytuacji, gdy nie ma żadnych wskazań do ekstrakcji zębów mądrości, powinno się je pozostawić w jamie ustnej. Nie można usuwać zębów bez przyczyny. Brak ósemek zmniejsza powierzchnię żującą, a tym samym utrudnia pierwszy etap trawienia pokarmów, czyli rozdrabnianie.
Zabieg ekstrakcji zębów mądrości nie jest prosty, najczęściej jest to skomplikowane usunięcie, które powinno być wykonane przez chirurga stomatologicznego. Narażanie się bez powodu na taki zabieg jest nieodpowiedzialne - podkreśla dr Zacharek.
Ważne! Jeszcze do niedawna wielu specjalistów zalecało prewencyjne usuwanie ósemek z uwagi na trudności w utrzymaniu prawidłowej higieny jamy ustnej. Obecnie biorąc pod uwagę ryzyko wystąpienia powikłań po zabiegu, coraz większa grupa stomatologów radzi zostawić zęby, chyba, że są konkretne przesłanki do ich ekstrakcji.
Regularnie odwiedzając stomatologa i kontrolując stan zębów mądrości, mogą one służyć nam przez długie lata.
Wskazania do usunięcia zębów mądrości
Decyzję o ekstrakcji ósemek dentysta podejmuje w oparciu o kilka elementów m.in. wiek pacjenta. Uważa się, że najlepiej jest usunąć zęby pomiędzy 14 - 22 lat. W tym okresie życia zabieg łączy się nie tylko z łatwiejszym jego przeprowadzeniem, ale także rekonwalescencja pacjenta jest o wiele szybsza.
Ważne! Wraz z wiekiem rośnie ryzyko powikłań po usunięciu zębów mądrości. Ponadto wydłuża się proces gojenia.
Jak mówi stomatolog Oktawia Zacharek, zasadniczym kryterium, które decyduje o usunięciu zębów mądrości są wskazania medyczne:
- za mało miejsca w łuku zębowym, zęby mądrości nie wyrzynają się prawidłowo. Dochodzi do częstych stanów zapalnych, krwawienia, opuchnięcia oraz bólu w okolicy zęba ósmego
- torbiele zawiązka zęba ósmego
- wskazania ortodontyczne, kiedy wyrzynanie zębów mądrości powoduje przesuwanie zębów i ustawianie się ich w nieprawidłowej pozycji, co przyczynia się do powstawania wad zgryzu
- wskazania protetyczne - gdy uniemożliwiają wykonanie protezy
Innymi przesłankami skutkującymi podjęciem decyzji o ekstrakcji jest:
- rozwój próchnicy - między zębami mądrości a pozostałymi zbierają się resztki jedzenia, które stanowią dużą trudność do usunięcia za pomocą szczotkowania oraz nitkowania zębów. W rezultacie proces ten przyczynia się do powstania infekcji połączonej zazwyczaj z ostrym bólem, temperaturą i niemożliwością otwarcia ust. Ponadto zalegający pokarm pomiędzy zębami może prowadzić do rozwoju próchnicy siódemek a także miejscowej paradontozy.
- zdarza się, że zęby mądrości wcale nie wyrosną - mimo że są całkowicie niewidoczne, stają się poważnym problemem, którego źródłem jest nacisk na korzenie zębów trzonowych. Proces ten może skutkować ich resorpcją (rozpuszczaniem).
Ważne! Każdy zabieg usunięcia zęba mądrości powinien być poprzedzony szczegółową diagnostyką.
Zęby mądrości u wielu osób rosną w sposób bezbolesny, ustawiają się równo w łuku i służą przez długie lata. Niestety w większości przypadków powodują więcej kłopotów, co skutkuje koniecznością ich usunięcia.
Komentarz eksperta
lek. dent. Oktawia Zacharek