Badanie RTG (rentgenowskie) jest jednym z najczęściej stosowanych rodzajów diagnostyki obrazowej. Jego głównym celem jest uzyskanie dokładnych obrazów wnętrza ciała, które pomagają w diagnozowaniu różnych schorzeń i urazów. W artykule dowiesz się, w jakich sytuacjach wykonuje się badanie RTG, na co zwrócić uwagę oraz jak wygląda przebieg badania RTG.

Co to jest badanie RTG?

Badanie RTG, znane również jako badanie rentgenowskie, to rodzaj diagnostyki obrazowej, wykorzystującej promieniowanie rentgenowskie do tworzenia obrazów narządów, kości i tkanek miękkich. Aparat rentgenowski emituje promieniowanie jonizujące, które przenika przez ciało pacjenta i pozwala na uzyskanie szczegółowych zdjęć. W zależności od potrzeby lekarz może zlecić badanie różnych części ciała, takich jak RTG jamy brzusznej, RTG kręgosłupa, RTG klatki piersiowej czy RTG stawu skokowego.

W jakich przypadkach zaleca się wykonanie badania RTG?

Badanie rentgenowskie jest powszechnie stosowane w diagnostyce wielu dolegliwości, zarówno w nagłych przypadkach, jak i w celach profilaktycznych. Oto najczęstsze sytuacje, w których wykonuje się badania RTG:

  • Złamania kości: badanie RTG jest standardem w diagnostyce urazów kości, takich jak złamania. RTG stawu skokowego, RTG nadgarstka, RTG stopy czy RTG łokcia pomagają ocenić uszkodzenia kostne i podjąć decyzję o leczeniu.
  • Bóle układu mięśniowo szkieletowego: badania RTG kręgosłupa czy RTG miednicy są przydatne w przypadku przewlekłych bólów kręgosłupa, podejrzeń przepukliny dyskowej czy stanów zapalnych stawów.
  • Problemy z płucami: RTG klatki piersiowej umożliwia ocenę płuc, serca i dużych naczyń krwionośnych, co jest przydatne przy diagnozowaniu zapalenia płuc, gruźlicy czy niewydolności serca.
  • Badanie stomatologiczne: RTG zęba jest nieocenione przy planowaniu leczenia stomatologicznego, ocenie stanu korzeni czy diagnozie zmian zapalnych w okolicach korzeni zębów.
  • Urazy głowy: RTG głowy stosuje się w celu wykluczenia złamań kości czaszki po urazach oraz oceny zatok przynosowych.
  • Diagnostyka urazów klatki piersiowej: RTG żeber jest niezbędne, jeśli istnieje podejrzenie pęknięcia lub złamania żeber po silnym uderzeniu, lub upadku.

Właściwego specjalistę znajdziemy, wpisując np. odpowiednie hasło w wyszukiwarce Google. W przypadku mieszkańców woj. dolnośląskiego może to być np. RTG Wrocław Krzyki.

Jak przebiega badanie RTG?

Przebieg badania RTG jest stosunkowo prosty i bezbolesny. Pacjent zostaje poproszony o przyjęcie określonej pozycji na stole diagnostycznym lub stanięcie przed aparatem rentgenowskim. Technik radiolog umieszcza aparat w odpowiednim miejscu, a następnie wykonuje zdjęcie. W zależności od rodzaju badania, czas trwania może wynosić od kilku sekund do kilku minut.

Podczas badania pacjent powinien zachować spokój i nieruchomość, aby obraz był jak najbardziej wyraźny. Niektóre badania, takie jak RTG kręgosłupa, mogą wymagać przyjęcia kilku różnych pozycji. W przypadku badania obszarów o większej ruchomości (np. RTG stawu barkowego, RTG kolana), technik może poprosić o wykonanie ruchu w stawie, aby lepiej zobaczyć jego funkcję.

Na co zwrócić uwagę przed wykonaniem badania RTG?

Przed wykonaniem badania RTG warto poinformować lekarza o:

  • Ciąży: promieniowanie rentgenowskie może być szkodliwe dla rozwijającego się płodu, dlatego badanie powinno być przeprowadzone tylko w sytuacjach, gdy jest to absolutnie konieczne.
  • Wszelkich metalowych implantach: elementy takie jak rozruszniki serca, protezy czy metalowe śruby mogą wpływać na jakość obrazu.

Jeśli pacjent jest szczególnie wrażliwy na promieniowanie, lekarz może rozważyć zastosowanie innego badania obrazowego, np. USG lub MRI.

Jakie jest ryzyko związane z badaniami RTG?

Choć badanie RTG jest uważane za stosunkowo bezpieczne, należy pamiętać, że promieniowanie jonizujące w dużych dawkach może być szkodliwe. Dlatego ważne jest, aby robić RTG tylko wtedy, gdy jest to medycznie uzasadnione.

Regularne badania mogą być konieczne w przypadkach przewlekłych chorób lub monitorowania urazów, jednak zawsze należy skonsultować się z lekarzem w kwestii częstotliwości ich wykonywania.

Jak przygotować się do badania RTG?

W większości przypadków badanie RTG nie wymaga specjalnego przygotowania. W przypadku niektórych badań (np. RTG jamy brzusznej) pacjent może zostać poproszony o powstrzymanie się od jedzenia na kilka godzin przed badaniem. Należy również zdjąć wszystkie metalowe przedmioty, takie jak biżuteria czy okulary, ponieważ mogą one wpływać na jakość obrazu.