Jakie są objawy koronawirusa SARS-COV-2? Kto jest szczególnie zagrożony zachorowaniem na COVID-19? Jak wzmocnić naszą odporność i czy suplementy mogą nas wspomóc w tej nierównej walce? W jaki sposób radzić sobie z niedoborem witaminy D? Czy jesteśmy w stanie obronić się przed zarażeniem koronawirusem? Odpowiedzi na te i inne pytania udzielił mi dr Krzysztof Majdyło, który od lat zajmuje się przede wszystkim przewlekłymi infekcjami oraz terapiami wspomagającymi leczenie onkologiczne.

 

Estera Gabczenko: Kto jest szczególnie zagrożony nowym koronawirusem SARS-COV-2?

Dr Krzysztof Majdyło: 

  • Pacjenci z osłabionym układem odpornościowym
  • Chorujący na choroby przewlekłe, autoimmunologiczne, onkologiczne, choroby sercowo-krążeniowe
  • Ludzie z zaburzeniami mikrobiomu jelitowego (niedobory bakterii Lactobacillus i Bifidobacterium)
  • Ludzie z otyłością (wysokie BMI)
  • Ludzie starsi

 

Na jakie objawy warto zwrócić uwagę?

Okres inkubacji koronawirusa trwa ok. 7 dni. Należy pamiętać, że w tym czasie możemy już zarażać innych, samemu nie odczuwając żadnych objawów. Statystycznie choruje ok. 80% populacji. Przebieg choroby jest jednak na tyle lekki i nieinwazyjny, że często mylony jest z grypą lub przeziębieniem. U pozostałych 20% przebieg choroby COVID-19 może przybierać bardziej dramatyczny przebieg i stanowić zagrożenie życia.

Po okresie inkubacji, początkowo pojawia się suchy kaszel, gorączka oraz lekkie osłabienie. Przebieg choroby od tego momentu jest szybki i intensywny. Pojawia się duszność, która pogłębia się z czasem, i część pacjentów po ok 5 dniach może wymagać użycia respiratora.

 

Objawy jakimi charakteryzuje się koronawirus SARS-COV-2 to:

  • Gorączka - objaw wczesny, występujący u ok 90% zarażonych
  • Suchy, bezproduktywny kaszel - występuje u ok. 70% zarażonych
  • Zmęczenie - objaw niespecyficzny, bardziej charakterystyczny dla grypy - występuje u ok. 40% zarażonych
  • Duszność - objaw charakterystyczny; wskazuje na zły przebieg choroby (rzadko przy grypie) - występuje u ok. 20% zarażonych
  • Ból (gardła, głowy, kończyn itp.)- bardzo charakterystyczny dla grypy, u zarażonych SARS-COV-2 występuje u ok. 15% zarażonych
  • Dreszcze - bardzo charakterystyczny dla grypy, u zarażonych SARS-COV-2 występuje u ok. 11% zarażonych
  • Biegunki, nudności - sam objaw jest niespecyficzny; w połączeniu z dusznością, sugeruje gorszy przebieg choroby oraz gorsze rokowania - występuje u ok. 5% zarażonych
  • Utrata węchu i/lub smaku - bardzo charakterystyczny objaw - występuje u ok. 30% zarażonych

 

Jak układ odpornościowy walczy z koronawirusem SARS-CoV-2?

Na początek zaangażowany jest tak zwany nieswoisty układ odpornościowy (Monocyty, Makrofagi i komórki NK). Później zaczyna się produkcja przeciwciał. Groźnym scenariuszem jest nadmierna reakcja układu odpornościowego czyli tzw. „burza cytokin”. W Polsce wydaje się, że sytuację ratują powszechne szczepienia przeciw gruźlicy BCG. Są to szczepionki, które poza odpornością na gruźlicę, pobudzają też nieswoisty układ odpornościowy. Widzimy, że w krajach, w których się ich nie stosuje, COVID-19 przebiega groźniej.

 

A co osłabia naszą odporność? Czy nasz styl życia i odżywiane mają tutaj znaczenie?

Naszą odporność osłabia przede wszystkim stres. W całej sytuacji należy zachować zdrowy rozsądek. Styl życia oraz odżywianie to podstawy dla zachowania zdrowia, zarówno psychicznego jak i fizycznego, więc tak, mają ogromne znaczenie.  

 

Co zatem służy naszej odporności?

Pytanie powiązane z poprzednim. Więc odpowiedzmy na oba. Zanim zaczniemy mówić o suplementacji czy poprawie naszej odporności za pomocą syntetyków, należy pamiętać o 3 podstawowych rzeczach, bez których cała reszta nie ma sensu:

  • Dobry, zdrowy sen. Czas kwarantanny, czy pracy zdalnej, daje możliwość, aby zadbać o dobry sen. Odpoczynek jest bardzo ważny, pozwala na regenerację i nabranie sił. Spanie przez około 8 godzin jest najbardziej optymalne dla naszego organizmu. Dobrze wyregulowany zegar biologiczny, to podstawa zdrowia i prawidłowo działającego układu odpornościowego.
  • Dieta i odżywianie - sprawa wręcz kluczowa. Dobrze zbilansowana dieta, bogata w warzywa, owoce i dobre jakościowo białko, daje niemal wszystkie niezbędne witaminy i minerały, potrzebne do zachowania zdrowia
  • Ruch i ćwiczenia fizyczne. Nie trzeba od razu otwierać domowej siłowni! Wystarczy spacer z rodziną lub samemu, kilka - kilkanaście minut ćwiczeń w domu. Da nam to nie tylko zdrowie fizyczne, ale też poczujemy się lepiej psychicznie.

 

Mówi się, że suplementy i preparaty na wzmocnienie odporności, to tylko chwyt marketingowy i nie mają większego znaczenia dla rozwoju odporności przeciwzakaźnej?

Zarówno suplementy, jak i preparaty na odporność nie zastępują leczenia, ani naszego podstawowego i prawidłowego dbania o układ odpornościowy (poprzednie pytanie).

Jednak mając w pamięci nasz układ odpornościowy, warto powiedzieć o kilku strategiach suplementacyjnych:

- Dobre probiotyki. One są kluczowe dla immunologii i zawsze zalecam stosować je nawet ludziom zdrowym w sezonach infekcyjnych. Różni ludzie potrzebują innych produktów. Coś innego sprawdza się u dziecka, osoby starszej, człowieka w średnim wieku czy kobiety ciężarnej. 

- Witamina C, nawet 2 g dziennie.

- W odporności wirusowej nie byłoby błędem suplementowanie cynku.

- Aby przyśpieszyć produkcję przeciwciał ludzie z defektami odporności mogą stosować jeszcze mało znane w Polsce Nukleotydy.

- I nie zapomnijmy o kluczowej rzeczy: Witamina D3.

 

Jak radzić sobie z niedoborem witaminy D w aktualnej sytuacji, bez wychodzenia z domu, kiedy wiele osób (często starszych osób) nie ma możliwości wystawiania się na słońce?

Dobrym pomysłem będzie stosowanie suplementacji witaminy D3. Minimalna ilość jednostek, przy braku ekspozycji na słońce, to 4-8 tysięcy IU na dobę.

 

Jak jeszcze obronić się przed zakażeniem koronawirusem?

Wiemy tylko, że zachowywanie zasad higieny i izolacji od innych ludzi może nas uchronić przed infekcją. Nie jest to oczywiście stuprocentowa gwarancja. Na pewno zadbanie o dobrą odporność może spowodować, że po kontakcie z wirusem infekcja może być bezobjawowa lub przebiegać z minimalnymi objawami.

Zaczynamy od stylu życia. Potem sięgamy po suplementy i probiotyki. Jeśli jednak potrzebujecie Państwo pomocy, Centrum Medycznego Św. Łukasza pozostaje do dyspozycji. Możemy zaoferować konsultacje w zakresie poprawy odporności, zabiegi poprawiające funkcjonowanie odporności, a także diagnostykę immunologiczną, jak i infekcji SARS-CoV-2.

Chciałbym też życzyć, abyśmy sytuację kryzysową wykorzystali dla naszego dobra - dużo zdrowia dla Państwa!

dr Krzysztof Majdyło

Lekarz medycyny z kilkunastoletnim stażem pracy w Podstawowej Opiece Zdrowotnej. Obecnie zajmuje się przede wszystkim przewlekłymi infekcjami oraz terapiami wspomagającymi leczenie onkologiczne.

Więcej